Isigisinnaasaq tamarmi iluliaq. Ilulissat [kangerluata –] Kangiata Sulluata anigguaniippugut. Immami ilulissat takusinnaasagut iigartartumiik Sermeq Kujalleq-miik aniapput maanngaanniik kangimut 65 km missaanni kippasinnerusumiik. Sermeq pilernikuuvoq sermersuarmi aputit nakkaasartut, ukiut ingerlanerini naqinneqarnerminni naqilluarlutik aligoqqiusanngortarmata. Sermersuaq imminermi aputaallunilu sermiuvoq ilaatigullu 3 kilometer-it sinnerlugit issutigilersinnaalluni. Sermip nikikkiartorsinnaaneramik qaqqanullu tunnganera, sermip sarfaanik taaneqartartumik pilersinneqartarpoq. Soorlulusooq kuuit, sermit aamma sinaatigut nakkaasarput. Sermersuup kuunnera annerpaaq maana kangerlukkut aniasarpoq ilimagineqarlunilu, ukiut tamaasa 40-t 50-illu kubikkilometer-it akornannin sermeq aniasartoq – taannalu annertussuseq USA-mi imermik qaammammut ataatsimut atortagaatut annertutigaaq.
Ukiut 2002 aamma 2003 immikkullaripput iigartartoq uukkarujussuarsimagami isumaqarlunilu sermip killiga taakkunani ukiuni marlunni 12 km-imik tiffarmat.
Oqaluttuarisaanermi aatsaat siullermiinngilaq taama iigartartup pissusilersornera – ukiummi 4.500 matuma siorna iigartartoq sermersuarlu aamma tiffasinnerusimagaluarpoq, Saqqaq-kultur-imiik inuit siulliit nunatsinnut tikeqqaarmata.
Kangiata sullua isisuujuvoq – kilometer-ip affaaniik kilometer-itut itissuseqarluni. Qunnersuartut isigineqarsinnaavoq, qunnersuarlu sermersuup ataatigut qularnanngitsumik 50 km angullugit takissuseqarluni. Maanilu kangerluup anigguani unilluni Ilulissat avatinnguani immap itissusaa taamaallaat 200-p 400-llu missaani imaq itissuseqarmat. Taassuma qaavatigut iigartartup siusinnerusukkut tamatuma nalaaniissimanera ujararujussuarnik, tuapannik ujaqqanillu nassataqartarnermigut ikkannersaqalersimavoq. Tamaanilu itinerpaaffia taamaallaat 250 meter-iuvoq, iluliarujussuillu imaannarmut appakaannissartik ajornartorsiutigilertarlugu.
Ilulissat anginersaat maani kangerluup anigguani ikkarlittaarput kingulliullutillu anillakkiartortut tamaasa assersortarlugit.
Ilaanneeriarlunilu ilulissat anginerusut aserortarput – uukkartarput – taagut ilulissat pillugit atorneqartartoq, sermimiik uukkarnerani imaluunniit iluliamiik. Taamaalillutik ilulissat minnerulersarput taavalu assiaqutigisatik naggataatigut qaangersinnaalerlugit, sermip nassatai immallu ikkannerusup pilersitai.
Qalipaatit ilulissat pilersitaat asseqanngitsuupput. Qaqortoq, tungujortoq, qorsorpaluttoq qernertorlu qalipaataapput takukulaneqarnerpaasut.
Sermeq qaqortoq akuitsuuvoq aputip oqimaatsumik kilometer-ikkaartumik ikiariissitaartumik naqinneqarneranik peqqutilimmik. Sermeq taamaattoq silaannarmik mattussamik pullartaqarpoq. Taakkulu pullartat sermimik imigassatsinnutk ikisigaagatta silaannaliortarput. Tamannalu silaannaq qanganisarujussuusinnaavoq. Sermersuaq saneraaniik isigissagutsigu aput nutaffarik qalliusarpoq taava 1300 miiterisut ititigisumi piffissami ukiunik 100.000 miss. utissuugut. Ilulissat isigisagut tissukartut amerlanerpaartaat ukiut 12.000-it tikillugit pisoqaassuseqarsimasinnaapput. Taamaattumik iluliaq tissukartoq isigisarput tamakkua akornanni pisoqaassuseqarsimassooq.
Iluliaq tungujortunngortarpoq sermersuup naqqata tungaani sakkortuumik naqinneqarsimanerminik. Aatsaannguaq oqaatigeriikkattut, iluliaq qaqortoq silaannartaqarpoq. Aputip appariartornera ilutigalugu naqitsinerup silaannaq pinngitsaalillugu naqillugu aniatittarpaa inernerisarpaalu, sermeq manngertorujussuaq pisoqarujussuarlu tungujortumik kusanartumik qalipaatilik.
Taakkua saniatigut sermersuup qaavata aattornerani kuuppassularnik pilersitsisarpoq. Imerlu qereqqikkaangami silaannartaqarneq ajorpoq sermerlu oqimaatsumik inissisimasarpoq sermerlu immami nuisaqqalaartarluni taaneqartarluni iluliaq qernertoq, pissutigalugu qulaaniik isigalugu takujuminaatsuusarmat. Iluliarsuarni aamma nimeruaarnerit imiup aareerluni qereqqinnikut takuneqarsinnaasarput.
Naggataatigut, sermeq pillugu oqaluttuassara, pujoralaat, ujaraaqqat ujaqqallu pillugit imaqarpoq. Ilaanni takuneqarsinnaasarput soorlu iluliaq ipilik. Aasaanerani sermersuup qavatigut pujoralaat tingitaasarput ingasammik sermip killigani, sermeq pujoralannik qalipanneqartarpoq. Sermeq aamma tuapannik ujaqqanillu katersisarpoq nunamut attuussimanermini – ilaannimi takuneqarsinnaasarput iluliat qaavini ujaqqat oqimaatsupilussuit ilaasut.
Maannakkullu kajumissaassuakkit isikkiviup pinngortitallu kangiata eqqaaniittup kusanassusaa ilorrisimaarutigeqqullugu. Ingerlaqqinnissarnut piareeriaruit, pingasunik periarfissaqarputit. Tummeqqakkut atersinnaavutit aqqutiginikuusarpullu atuarlugu uterlutit. Aamma aqqut tungujortumik nalunaaqutsigaq qaqqaq ituillugu saamiup tungaatigut pisuffissiamut ammukaqqillutit. Imaluunniit aqqut tungujortumik nalunaaqutsigaq atuarlugu qaqqakkut qummukarlutit, talerpimmut sangullutit pisuinnaallu aqqutaat kangimukartoq atuarlugu. Taassuma piffimmut inuit iliveqarfiannut ingerlatissavaatit taakkulu pillugit uniffissat quliganni oqaluttuaqqissaanga.